CHẨN PHÁP – TỐ VẤN 05
Kinh văn:
Hoàng đế viết:
Nguyện văn ngũ quan?
Kỳ bá viết:
Tỵ giả, phế chi quan dã; Mục giả, can chi quan dã; Khẩu thần giả, tỳ chi quan dã; Thiệt giả, tâm chi quan dã; Nhĩ giả, thận chi quan dã.
Hoàng đế viết:
Dĩ quan hà hầu?
Kỳ bá viết:
Dĩ hầu ngũ quan. Cố phế bệnh giả, suyễn tức tỵ trương; Can bệnh giả, tí thanh; Tỳ bệnh giả, thần hoàng; Tâm bệnh giả, thiệt quyển đoản, quyền xích; Thận bệnh giả, quyền dữ nhan hắc.
 |
| Chẩn pháp - Tố Vấn 05 - Ảnh chữ Hán |
Dịch nghĩa:
Hoàng Đế nói:
Ta mong được nghe về ngũ quan.
Kỳ Bá đáp:
"Mũi là quan của Phế; Mắt là quan của Can; Miệng môi là quan của Tỳ; Lưỡi là quan của Tâm; Tai là quan của Thận".
Hoàng đế nói:
Dựa vào những quan này có thể chẩn sát được những gì?
Kỳ bá đáp:
Quan sát sự biến hóa của ngũ quan là có thể biết được bệnh của ngũ tạng. Cho nên khi Phế tạng có bệnh thì thấy được suyễn thở không bình thường, lỗ mũi hỉnh lên; Can tạng có bệnh thì thấy khóe mắt xanh; Tỳ tạng có bệnh thì thấy môi miệng vàng; Tâm tạng có bệnh thì lưỡi co mà rụt ngắn, hai má đỏ; Thận có bệnh thì hai gò má và cả mặt đen.
(Linh khu / Ngũ duyệt ngũ sử)
