BẢO HÒA HOÀN
Công thức:
Sơn tra 240g; Bạch linh 120g; Thần khúc 80g; Liên kiều 40g; Bán hạ 120g; Trần bì 40g; La bạc tử 40g
 |
| Bảo hòa hoàn - Các vị thuốc trong phương |
Cách dùng:
Các vị thuốc tán bột mịn, làm viên hoàn bằng hạt ngô, mỗi lần uống 4 – 8g x 2 - 3 lần / ngày. Uống với nước sôi để nguội hoặc nước sắc Mạch nha sao. Có thể làm thuốc thang lượng tùy theo bệnh lý.
Nếu dùng thuốc thang sắc thì uống 1 thang / ngày, uống lúc thuốc còn ấm, sau bữa ăn 30 phút, uống một liệu trình 10 - 15 ngày
Nước nhất: 3 chén, sắc còn ¾ chén
Nước nhì: 3 chén, sắc còn nữa chén
Nước nào uống nước đó, hoặc hòa chung 2 nước đã sắc chia làm 2 – 3 lần uống trong ngày.
Tác dụng:
Tiêu tích hòa vị, thanh nhiệt lợi thấp. Trị tích thực đình trệ, bụng trên đầy trướng, tức đau, chán ăn, đại tiện không thuận
Phân tích bài thuốc:
Bài thuốc thường được dùng để chữa chứng thực tích. Trong phương:
Sơn tra, La Bạc tử, Thần khúc đều có tác dụng tiêu thực nhưng Sơn tra chủ yếu là tiêu tích do chất dầu mỡ. La Bạc tử tiêu tích do chất đường bột thêm tác dụng giáng khí hóa đàm. Thần khúc tiêu thực do ngoại cảm ảnh hưởng chức năng tỳ vị đều là chủ dược.
Bán hạ, Trần bì, Bạch linh hành khí hòa vị hóa thấp.
Liên kiều tán thực trệ do uất nhiệt gây nên.
Các vị thuốc hợp lại thành bài thuốc tiêu tích hòa vị, thanh nhiệt lợi thấp.
Ứng dụng lâm sàng:
Bài thuốc chủ yếu trị chứng thực tích thường gặp ở trẻ em rối loạn tiêu hóa.
Gia giảm:
Thêm mạch nha tác dụng tiêu thực mạnh hơn
Mất ngủ gia: viễn chí, bá tử nhân, dạ giao đằng để ninh tâm an thần
Tích thực nặng: thêm chỉ thực, binh lang
Nếu thực tích kiêm tỳ hư gia Bạch truật, gọi là bài " ĐẠI AN HOÀN" (Đơn khê tâm pháp) có tác dụng tiêu tích kiện tỳ.
Nếu bài thuốc này bỏ Bán hạ, La bạc tử, Liên kiều gia Bạch truật, Bạch thược gọi là bài "TIỂU BẢO HÒA HOÀN" (Y phương tập giải). Tác dụng chủ yếu là kiện tỳ tiêu thực nhẹ hơn.
Nếu bài thuốc gia thêm Bạch truật, Hậu phác, Hương phụ, Chỉ thực, Hoàng cầm gọi là "BẢO HÒA HOÀN" (Cổ kim y giám) có tác dụng kiện tỳ tiêu tích hóa thấp thanh nhiệt.
Trường hợp kiết lỵ mới bắt đầu có chứng thực tích cùng có thể dùng bài thuốc này bỏ Phục linh, Liên kiều gia Hoàng liên, Binh lang, Chỉ thực để điều khí thanh nhiệt đạo trệ.
Trích lục:
Xuất xứ: Đơn khê tâm pháp 丹溪心法 - Tác giả: Chu Đan Khê 朱丹溪 (1281-1358), danh y Trung Quốc đời nhà Nguyên
Xem thêm:
