SA SÂM MẠCH ĐÔNG THANG
Công thức:
Biển đậu (sống) 10g, Cam thảo (sống) 6g, Mạch môn 16g, Ngọc trúc 10g, Sa sâm 16g, Tang diệp (lấy ở phía đông) 10g, Thiên hoa phấn 10g.
Các vị thuốc tán bột mịn, làm viên hoàn uống, hoặc trộn mật ong làm viên tể uống, mỗi lần uống 4 – 8g x 2 - 3 lần / ngày. Uống với nước ấm.
Nếu dùng thuốc thang sắc thì uống 1 thang / ngày, uống sau bữa ăn 30 phút, uống một liệu trình 10 ngày
Nước nhất: 3 chén, sắc còn nữa chén. Nước nhì: 3 chén, sắc còn nữa chén. Nước nào uống nước đó, hoặc hòa chung 2 nước đã sắc chia làm 2 – 3 lần uống trong ngày.
Tác dụng:
Thanh dưỡng phế vị, sinh tân nhuận táo.Trị táo khí làm hại phế và vị âm, sinh ra cảm nhiệt ho.
Khí táo làm tổn thương phế vị hoặc âm dịch của phế vị thiếu, họng khô miệng khát, hay nóng, ho khan ít đờm. Trên lâm sàng nó được sử dụng cho những bệnh nhân viêm phế quản mạn tính, lao phổi, viêm màng phổi, viêm họng mãn tính … có hội chứng phế vị âm thương, tùy chứng gia giảm có kết quả tốt.
Phân tích bài thuốc:
Sa sâm, mạch môn thanh dưỡng phế vị; ngọc trúc, thiên hoa phấn sinh tân giải nhiệt; sinh biển đậu, sinh cam thảo ngọt mát ích khí bồi trung châu bổ thổ sinh kim, lấy cam thảo làm công năng sinh tân dịch chỉ khát, phối tang diệp thơm nhẹ khai thông xua tan cái nóng hanh khô làm mát huyết. Các vị hợp lại có công năng thanh dưỡng phế vị, sinh tân nhuận táo.
Bài thuốc chủ dược lấy thuốc cam hàn dưỡng âm làm chủ, phối ngũ thuốc tân lương thanh nhuận và cam bình bồi thổ, toàn phương có tính bình hòa, mát nhưng không quá lạnh, nhuận nhưng không bị đình trệ, có công năng thanh dưỡng phế vị, sinh tân nhuận táo, thực sự là phép trị vương đạo chi chế.
Ho lâu ngày có thể dùng tang bạch bì thay tang diệp, thêm địa cốt bì để tả phế thanh nhiệt.
Ho dữ dội gia bối mẫu, hạnh nhân, bách bộ nhuận phế chỉ khái.
Phế khí không thu liễm, ho gấp gia ngũ vị tử, kha tử thu liễm phế khí.
Ho đàm vàng gia hải cáp phấn, tri mẫu, qua lâu, trúc nhự, hoàng cầm thanh nhiệt hóa đàm.
Trong đàm có lẫn máu gia sơn chi, đơn bì, bạch mao căn, bạch cập, ngẫu tiết thanh nhiệt lương huyết chỉ huyết.
Sốt nhẹ, (triều nhiệt cốt chưng) nóng trong xương, gia công lao diệp, ngân sài hồ, thanh hao, bạch vi để thanh hư nhiệt.
Ban đêm đổ mồ hôi trộm, thêm nhu đạo căn tu, phù tiểu mạch để liễm hãn.
Trích lục:
Xuất xứ: (Ôn Bệnh Điều Biện, Q. 1)
Tác giả: Ngô Cúc Thông
Xem thêm: