ĐÔNG DƯỢC LÀ GÌ? ☯️☯️☯️
THUỐC DƯỢC LIỆU VÀ THUỐC CỔ TRUYỀN
.
*** Hiểu ngắn gọn
⚡️ ĐÔNG DƯỢC gắn liền với đông y, là những thuốc có nguồn gốc từ cây cỏ, khoáng vật, động vật…
⚡️ THUỐC DƯỢC LIỆU là những thuốc có thành phần từ dược liệu và dựa trên bằng chứng nghiên cứu khoa học.
⚡️ THUỐC CỔ TRUYỀN cũng có thành phần từ dược liệu, nhưng được chế biến và bào chế theo lý luận và phương pháp của y học cổ truyền, theo kinh nghiệm dân gian với những chế phẩm dưới dạng bào chế hoặc hiện đại.
Đông dược thuốc dược liệu và thuốc cổ truyền |
.
*** Hiểu cụ thể hơn
Cả 2 loại thuốc đều có thành phần là dược liệu, khác biệt lớn nhất mà luật Dược đề cập đến là:
- Thuốc dược liệu là thuốc có công thức mới, từ các dược liệu mới, được nghiên cứu bài bản từ khâu nuôi trồng đến chế biến, sản xuất, thử nghiệm trên lâm sàng, thử nghiệm độc tính, thử nghiệm tác dụng dược lý sau đó mới nghiên cứu trên người bệnh bằng các nghiên cứu lâm sàng, được chứng minh một cách khoa học.
- Thuốc cổ truyền là những thuốc có thành phần dược liệu, kết hợp giữa các thành phần dược liệu khác nhau từ những bài thuốc cổ phương, được sử dụng điều trị từ đời này qua đời khác. Thuốc đúc kết từ kinh nghiệm dân gian, hoặc bài thuốc gia truyền của một dòng họ, hoặc kinh nghiệm của thầy thuốc dựa trên sự phối hợp nguyên lý Y Học Cổ Truyền để điều trị cho người bệnh.
.
🚩 LIỆU RẰNG THUỐC DƯỢC LIỆU CÓ “SẠCH”?
Về nguồn gốc dược liệu. Hiệu quả điều trị có tốt hay không phụ thuộc vào chất lượng dược liệu. Cách đây 5-6 năm nguồn gốc dược liệu chúng ta không thể kiểm soát được, như các dược liệu được nhập khẩu từ Trung Quốc. Trước đây dược liệu nhập khẩu qua biên giới, đường chính ngạch được coi như hàng nông sản nhập khẩu vào Việt Nam, không có kiểm nghiệm. Đến nay, Bộ Y tế đã có các biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn, dược liệu nhập về Việt Nam phải có giấy tờ chứng nhận nguồn gốc xuất xứ và kiểm nghiệm mới được nhập khẩu. Bộ Y tế đã ban hành văn bản quy định về vấn đề này.
Thời gian gần đây, chất lượng dược liệu đã được nâng lên qua việc kiểm soát nguồn gốc. Nguồn gốc ở đây có 2 vấn đề là nguồn gốc dược liệu từ nước ngoài, chủ yếu từ Trung Quốc và nguồn gốc dược liệu từ nuôi trồng trong nước. Về nguồn gốc dược liệu từ nước ngoài, chúng ta có thể kiểm soát qua hải quan, còn dược liệu trong nước chúng ta đã có quy hoạch thành các vùng trồng. Chính phủ có nhiều ưu đãi về thuế, đất đai để phát triển thị trường dược liệu trong nước.
.
🚩 KHI NÀO SỬ DỤNG THUỐC DƯỢC LIỆU VÀ THUỐC CỔ TRUYỀN?
Thuốc dược liệu và thuốc cổ truyền đều có thể sử dụng ở những người bệnh khác nhau. Ngày nay các bệnh thường được coi là bệnh khó chữa, khi sử dụng thuốc dược liệu được chứng minh hiệu quả trên lâm sàng, còn thuốc cổ truyền bằng những bài thuốc có trong tài liệu cổ, hoặc bằng kinh nghiệm dân gian, bằng phương pháp gia truyền người ta vẫn có thể sử dụng. Hiện nay những thuốc này vẫn có các công trình khoa học để chứng minh một cách đầy đủ.
Về cơ bản thuốc dược liệu hay thuốc cổ truyền đều có tác dụng điều trị. Bản thân những bài thuốc cổ truyền, bài thuốc cổ phương cũng có những công trình khoa học nghiên cứu, thể hiện bằng các luận văn tại các trường Đại học Y trên cả nước.
Thuốc đông y được sử dụng phổ biến và điều trị khá hiệu quả. Đặc biệt, không thể phủ nhận các bệnh lý mạn tính và rối loạn chuyển hóa, tạng phủ, cơ xương khớp thì điều trị bằng đông y khá là tốt. Ngoài ra các bệnh lý cấp cứu sử dụng thuốc đông y, tuy nhiên còn một số khó khăn là dược phẩm chúng ta chưa có dạng chuyển hóa dạng tiêm truyền, hiện tại dùng dạng thang sắc, viên nang, cao đường uống. Ở Trung Quốc, họ có thể chuyển dạng tiêm truyền sử dụng trong cấp cứu.
.
🚩 ƯU NHƯỢC ĐIỂM CỦA THUỐC DƯỢC LIỆU VÀ THUỐC CỔ TRUYỀN
Ưu điểm của thuốc dược liệu là có, nhưng để nói so sánh với thuốc cổ truyền thì không thể nói cái nào hơn, vì thuốc dược liệu hiện nay là những thuốc mới, được nghiên cứu, chứng minh bằng những bằng chứng khoa học. Còn thuốc cổ truyền là những thuốc sử dụng lâu đời và đã được chứng minh trong quá trình điều trị từ thế hệ này qua thế hệ khác. Đông y dùng thuốc theo nguyên tắc "Biện chứng luận trị" - nghĩa là tùy theo chứng trạng biểu hiện ở người bệnh mà sử dụng phép chữa, bài thuốc khác nhau. Trên lâm sàng, trăm người mắc cùng một bệnh, có thể được chữa trị bằng hàng trăm phương thuốc khác nhau. Vì phương thuốc được lập ra theo nguyên tắc "Biện chứng luận trị" - tức phỏng theo bệnh tình cụ thể ở từng người bệnh. "Phương giả phỏng dã" như y gia thời xưa thường nói.
Để phân định, những người làm nghề như các bác sĩ YHCT hoặc thầy thuốc YHCT có thể phân biệt được, còn với người dân khi sử dụng, chúng ta không nhất thiết phải phân biệt rõ đâu là thuốc dược liệu, đâu là thuốc cổ truyền, khi sử dụng chúng ta chỉ cần biết chúng ta sử dụng thuốc có nguồn gốc từ dược liệu và nó có tác dụng an toàn, hiệu quả là đủ.
Thật ra, cả thuốc dược liệu và thuốc cổ truyền đều có thể sử dụng ở những bệnh khác nhau. Hiện nay có nhiều bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, ung thư... thường được coi là bệnh trọng khó chữa. Khi dùng thuốc dược liệu được chứng minh hiệu quả trên lâm sàng, còn thuốc cổ truyền, bằng những bài thuốc có trong các tài liệu cổ, hoặc bằng kinh nghiệm dân gian, hoặc bằng phương pháp gia truyền, người ta vẫn có thể sử dụng, hiện nay những thuốc này vẫn có các công trình khoa học để chứng minh một cách đầy đủ.
Thường thuốc dược liệu được bào chế dưới dạng hiện đại như siro, viên ngậm, viên nang, viên hoàn… để dễ sử dụng giống thuốc Tây y, tăng thêm sự tiện dụng cho người dùng, mang tính chất đại trà, có thể sử dụng mà không cần bắt mạch, kê đơn. Bên cạnh đó thuốc YHCT là vốn quý, nếu những thuốc không có hiệu quả sẽ bị đào thải. Điều quan trọng cuối cùng là thuốc có tốt hay không và người thầy thuốc có sử dụng đúng cho bệnh nhân hay không.
Thuốc nào cũng có mặt mạnh và mặt yếu của nó, như thuốc thang sẽ tốt cho cá thể người bệnh, còn thuốc viên dành cho 1 nhóm đối tượng đều sử dụng được. Khi dùng thuốc thang theo quan điểm của đông y, khi sắc dùng nước và lửa sắc lên 1 thang thuốc, chiết ra thuốc để uống, uống dưới dạng ấm để tăng hiệu quả của thuốc. Việc uống thuốc như vậy rất cầu kỳ, cách rách. Hiện nay ở hầu hết bệnh viện hoặc phòng khám đông y đều có máy sắc thuốc rất tốt. Còn thuốc viên, sản xuất dưới dạng cao đơn hoàn tán, viên nén, viên nang, con nhộng, người ta chiết ra một hoạt chất, cô lại thành viên thuốc, liều lượng sử dụng cũng phải đạt được mức điều trị bệnh.
Hiện nay thuốc dược liệu và thuốc cổ truyền được sản xuất bài bản bằng các công trình nghiên cứu, kiểm soát chất lượng dược liệu tốt, nguồn gốc rõ ràng, dược liệu có nguồn gốc từ thiên nhiên nên là dược liệu sạch, tiêu chí an toàn về dược nên yên tâm khi sử dụng thuốc Y Học Cổ Truyền.
.
🚩 KẾT LUẬN
Dù là việc lựa chọn thuốc dược liệu hay thuốc cổ truyền, sử dụng cái nào là phù hợp cho bệnh nhân tùy thuộc vào tình trạng bệnh lý, bạn đọc vẫn nên đến các cơ sở thuốc Đông Y uy tín để được thăm khám và kê toa.
Hy vọng rằng, với những chia sẻ trên có thể làm giàu thêm kiến thức về thuốc Đông Y, cũng như cái nhìn khách quan hơn để bạn đọc tự chăm sóc sức khỏe của bản thân và gia đình tốt nhất.
NHÀ THUỐC TÂN THÀNH ĐƯỜNG
👨 Lương y Dương Anh Khải.
📍 175 Lý Tự Trọng, Thị trấn Diên Khánh, Khánh Hòa.
☎️ 0905136463 - 0966708997