Dương dược bổ dương, âm dược bổ âm, bản dĩ cương nhu chi dị dụng
Dương trung hữu âm, âm trung hữu dương, phương vi khí huyết chi đồng công
 |
| Dương dược bổ dương âm dược bổ âm - Hình minh họa |
Dịch nghĩa
Dương dược thì bổ dương khí, âm dược thì bổ âm huyết, một nhu một cương vẫn dùng khác nhau
Trong dương dược có âm, trong âm dược có dương, vừa khí vừa huyết mới là đồng công
Bài giải
Dương dược như những loại bạch truật, bạch linh, sơn dược, chích thảo, bào khương … khí vị thuần dương cho nên hay bổ dương (Phàm những vị thuốc cay cay ngọt ngọt mà có tính ôn nhiệt là thuộc dương – dương chủ về sinh)
Âm dược như những loại thục địa, sơn thù, bạch thược, sinh địa, mạch môn, ngưu tất, sa sâm … khí vị thuần âm cho nên hay bổ âm (Phàm những vị thuốc chua chua đắng đắng mà có tính chất mát lạnh là thuộc âm – âm chủ về sát)
***
Trong dương dược mà có âm, như những loại nhân sâm, hoàng kỳ, bạch truật … đã bổ khí lại hay bổ huyết
Trong âm dược mà có dương, như những loại lộc giao, my giao, đương quy, xuyên khung, sinh địa, kỷ tử, thục địa … đã bổ huyết lại hay bổ khí
