Quy tỳ thang dữ bổ dược gián phục, nghi khứ mộc hương, tích nguyên dương dã
Bổ trung thang dĩ đề dương vi dụng, trọng dụng thăng sài, hành xuân lệnh dã
 |
| Quy tỳ thang dữ bổ dược gián phục - Hình minh họa |
Dịch nghĩa
- Quy tỳ thang uống gián phục (uống xen kẻ) với thuốc bổ hỏa, nên bỏ Mộc hương kẻo hại nguyên dương
- Bổ trung thang cốt để thăng đề dương khí, nên trọng dụng vị Thăng, Sài, như để thi hành mệnh lệnh mùa xuân
Bài giải
Những chứng mệnh môn hỏa suy lại kèm có hiện tượng khí huyết hậu thiên đều hư cho nên đã sử dụng BÁT VỊ để bổ hỏa, lại gián phục uống xen kẻ với QUY TỲ THANG để kiêm bổ cả thủy hòa và khí huyết. Nhưng chứng căn bản là hỏa hư, hỏa hư tức là khí hư, cho nên những dược vật nào mà tính chất có một chút động khí, còn không dám dùng. Huống chi vị Mộc hương là thứ hành khí tán khí có tính chất thông thiên triệt địa, nên phải bỏ đi để bảo toàn
chân khí
***
Dương khí hư kém thì bị hãm xuống (tỷ như sức nóng đã đuối thì sức nóng bị thụt xuống dưới) cho nên phải dùng BỔ TRUNG để thăng đề nâng lên, ý nghĩa của bài BỔ TRUNG là nâng đẩy dương khí từ dưới lên, tựa như tiết đông chí, “đông chí nhất dương sinh” sức lạnh mùa đông đến đấy đã hết thì có một khí dương sinh ra đầy cả trong khoảng trời đất, để ban bố mệnh lệnh khí tiết mùa xuân cho cây cỏ tốt tươi mà nảy lộc đâm chồi
Cho nên nói "dùng BỔ TRUNG trọng dụng ở hai vị Thăng Ma, Sài Hồ" để dẫn khí thượng thăng. Tại sao? Vậy mà người không hiểu hết cái lý, lại đem Thăng Sài tẩm mật sao, để cho cái dương khí khinh thanh bị chất ngọt nê trệ giữ lại không cho dẫn lên. Lại có khi bỏ cả Thăng Sài đi nữa, nếu thế thì cái công bổ khí của Sâm Kỳ lấy gì mà hướng dẫn đi lên trong 2 ngã tả hữu (THĂNG MA dẫn vị khí đi lên phía hữu, SÀI HỒ dẫn thanh khí đi lên phía tả). Như vậy thì thực là một bọn đui mù không đủ ý thức để nói về ý nghĩa dùng bài thuốc
Theo Châu Ngọc Cách Ngôn - Thượng Thiên 14
