BỆNH NĂNG - TỐ VẤN 03
Kinh văn:
Hoàng Đế viết:
Hữu nhất mạch sinh sổ thập bệnh giả, hoặc thống, hoặc ung, hoặc nhiệt, hoặc hàn, hoặc dương, hoặc tý, hoặc bất nhân, biến hóa vô cùng, kỳ cố hà dã?
Kỳ Bá viết:
Thử giai tà khí chi sở sinh dã.
 |
| Bệnh năng - Tố Vấn 03a - Hình ảnh chữ Hán |
Hoàng Đế viết:
Dư văn khí giả, hữu chân khí, hữu chính khí, hữu tà khí. Hà vị chân khí?
Kỳ Bá viết:
Chân khí giả, sở thụ vu thiên, dữ cốc khí tính nhi sung thân dã. Chính khí giả, chính phong dã, tùng nhất phương lai, phi thực phong, hựu phi hư phong dã. Tà khí giả, hư phong chi tặc thương nhân dã, kỳ trung nhân dã thậm, bất năng tự khứ. Chính phong giả, kỳ trung nhân dã thiển, hợp nhi tự khứ, kỳ khí lai nhu nhược, bất năng thắng chân khí, cố tự khí.
 |
| Bệnh năng - Tố Vấn 03b - Hình ảnh chữ Hán |
Dịch nghĩa:
Hoàng Đế hỏi:
Trong 1 đường kinh mạch mà lại sinh ra rất nhiều loại bệnh khác nhau, có khi đau nhức, có khi nổi nhọt, có khi nhiệt, có khi hàn, có khi ngứa, có khi tê, hoặc có khi không còn cảm giác, sự biến hóa thật vô cùng, nguyên nhân nào khiến như vậy?
Kỳ Bá đáp:
Tất cả đều do bởi tà khí sinh ra cả.
Hoàng Đế hỏi:
Ta nghe nói cái gọi là khí, có chân khí, có chính khí, có tà khí, vậy thế nào gọi là chân khí?
Kỳ Bá đáp:
Chân khí là khí bẩm thụ được ở trời đất bao la và khí do cơm nước (cốc khí), hợp lại mà thành để rồi làm sung dưỡng cho thân thể.
Chính khí là khí chính thường, không nghịch, cũng gọi là khí chính phong, nó đến từ 1 phương đúng của thời tiết 4 mùa, nó không phải là thực phong tàn phá ác liệt, cũng không phải là hư phong gió đến trái mùa.
Tà khí đây là khí hư phong, nó làm thương tổn đến khí của con người, trúng phải nó hại người rất dữ, mà không thể tự giải khỏi.
Chính phong (chính khí), mỗi khi trúng vào người, thường là cạn, nó có thể tự hòa hợp với chân khí trong người để rồi có thể tự ra đi, vì khí chính phong mỗi khi đến, cái thế của nó thường yếu mềm, không thể thắng được chân khí, cho nên nó có thể tự ra đi.
Linh Khu / Thích Tiết Chân Tà Luận
