Bệnh hữu đại hư tiểu hư thiên hư lưỡng hư chi biệt chứng
Trị hữu tuấn bổ tư bổ điều bổ tiếp bổ chi phân phương
 |
| Bệnh hữu đại hư tiểu hư thiên hư lưỡng hư chi biệt chứng - Hình minh họa |
Dịch nghĩa
Bệnh chứng có phân ra: đại hư, tiểu hư, thiên hư và lưỡng hư, nặng nhẹ khác nhau.
Phương thuốc trị bệnh cũng phân ra: tuấn bổ, tư bổ, điều bổ và tiếp bổ, âm dương đủ vẻ
Bài giải
Đại hư (suy hư lớn) là những người bẩm sinh yếu đuối mà bị mắc bệnh, cũng như những người bị mắc bệnh nặng, bệnh lâu ngày
Tiểu hư (suy hư ít) là những người cậy sức khỏe không giữ gìn mà mắc bệnh, và những người mới bị bệnh
Thiên hư (hư một bên) Khí hư, huyết chưa hư, hay huyết hư, khí chưa hư. Thủy hư hỏa chưa hư, hay là hỏa hư thủy chưa hư và những người bẩm sinh dương hư, hay bẩm sinh âm hư
Lưỡng hư (hư cả 2 bên) là khí và huyết đều suy, thủy và hỏa đều bệnh, âm dương đều bị ly thoát.
Cho nên phép chữa:
Đại hư thì phải chú ý vào những loại thuốc có tác dụng bù đắp cho thủy hỏa, đưa thẳng vào sào huyệt của âm dương để tuấn bổ cho nền tảng lập mạng sống, để làm căn bản cho sự sống (tuấn bổ: bổ thật mạnh)
Tiểu hư chỉ cần đem loại thuốc bồi dưỡng cho khí huyết nhằm điều chỉnh cho mặt hữu hình của âm dương, để tư bổ cho nguồn hóa sinh của hậu thiên. (tư bổ: những chất bổ có tính chất tươi tốt êm dịu thêm lên)
Thiên hư thì dùng bài Tứ quân bổ khí, Tứ vật bổ huyết, Lục vị bổ thủy, Bát vị bổ hỏa, lấy lại mức thăng bằng, cứu chữa những cái đã bị hư hoại, để điều bổ cho tùy từng mặt bị hư yếu.
Lưỡng hư, khí huyết đều hư thì dùng Bát trân, Thập toàn. Thủy hỏa đều hư thì dùng bài Lục vị, Bát vị, đó là những loại thuốc đối chứng với bệnh rất đúng
Còn như cái cơ âm dương có dấu hiệu ly thoát thì hơi khác vì phải liệu chiều:
Nếu dương vong thì phải bổ dương. Nhưng phải đợi cho dương được 10 phần mạnh giỏi, mới được phép “tiếp bổ” cho âm 5-6 phần để dương có chỗ bảo thủ.
Nếu âm vong thì bổ âm. Khi phần âm đã vượng dần thì lại phải bổ gấp cho vị khí để cho dương sinh âm. Đó là phép trị bệnh lưỡng hư đã phân tích rành rõ để làm phương châm cho việc trị liệu.
Đây là những điều tâm đắc của tôi. Xin công bố ra đây để góp phần vào công cuộc bảo vệ sức khỏe
